Als Daniel Bell in september 2009 vanuit Beijing naar Singapore vliegt voor nader onderzoek, vraag hij aan de taxichauffeur die hem naar zijn hotel brengt, wat hij van Singapore vindt. Die is trots op zijn stad: er is veel groen, de stad is schoon en de keuken fameus. En wat denkt hij dan van de politiek? ‘ Daar kan ik niet over praten’, zegt hij en verwijst naar artikel 123 van de Wet op de Binnenlandse Veiligheid op grond waarvan hij het risico loopt om zonder vorm van proces in het gevang te belanden. Het is een voorbode van waar Bell tijdens zijn tweede verblijf in Singapore steeds weer mee te maken krijgt: de teloorgang van de publieke ethos als prijs voor collectieve rijkdom en individueel welzijn. De hernieuwde ontmoeting met de stad - met het straatbeeld, kelners, taxichauffeurs, ex-collega’s en kritische journalisten - brengt hem tot de stelling dat natievorming als dominant ethos van Singapore als stadstaat, de afgelopen periode systematisch onderuit is gehaald door juist die strategieën die daarvoor waren bedacht: materiële welvaart, multi-etnische integratie en meritocratie (zowel als maatschappijmodel en als bestuursvorm). Maar klopt dat wel? Recente enquêtes lijken het tegendeel te bewijzen: meer dan 95% van de Singaporesen zijn trots op hun land/stad en zeggen dat zij, in geval van oorlog, bereid zijn daar hun leven voor te geven. En uitgesproken gediscrimineerde minderheden als Indiërs en Maleisiërs scoren daarbij het hoogst. Hoe betrouwbaar zijn dergelijke peilingen? Kloppen de (Westerse) politieke theorieën niet, verkeert Bell niet teveel in te eenzijdige kringen van te (linkse) intellectuelen en collega’s? De onzekerheid slaat bij Bell als wetenschapper toe, het schemert tussen de regels door en brengt daarmee spanning in het hoofdstuk.
Singapore Heritage Society
Feit is - en dat bevestigen de genoemde enquêtes - dat de inwoners van Singapore sinds de jaren negentig zich meer Singaporees patriot zijn gaan voelen. Bell heeft daar verschillende verklaringen voor, zoals: de tijd heeft zijn werk gedaan - los van wat de overheid allemaal zegt en regelt: mensen hebben behoefte om ergens bij te horen, een plek te hebben waar ze aan verknocht zijn omdat ze er zijn geboren en opgegroeid. Of: de afgelopen vijftien jaar heeft de overheid de teugels wat laten vieren, de verplichte dienstplicht is enigszins teruggedraaid en irritante maatregelen op gebied van (openbare) hygiëne en veiligheid zijn overgenomen door allerlei ondersteunende technologieën. Het migratiebeleid - zeker ten aanzien van hoogopgeleide migranten - is versoepeld en zelfs het kunstleven is opgebloeid. Maar de belangrijkste oorzaak is volgens Bell dat - nu de overheid haar controle op de samenleving aan het verliezen is - er meer ruimte is gekomen voor allerlei soorten NGO organisaties, zoals de Singapore Heritage Society die ijvert voor het behoud van het historisch erfgoed van de stadstaat (http://www.singaporeheritage.org/) maar tegelijk ook veel meer doet dan beschermen: via tentoonstellingen en tal van publieke activiteiten ook bijdraagt aan de emotionele binding aan de stad en haar verleden.
Op die manier is er ook in Singapore zoiets aan het ontstaan als een civil society, bestaande uit private organisaties en verenigingen die bemiddelen tussen politiek en samenleving, tussen staat en familie en in feite datgene tot stand brengen wat in de eerste decennia met harde hand van bovenaf min of meer werd afgedwongen. Bell is en blijft sceptisch tot het eind: ‘ik denk nog steeds dat hoe democratischer een land is, des te groter de saamhorigheid en het patriotisme en, in de context van The Spirit of the City: hoe democratischer een stad, des te sterker het gevoel voor “‘civicism”’. Maar toch: ik ben er niet helemaal overtuigd van of de politieke realiteit altijd correspondeert met mijn idealen. Misschien waren de Spartanen wel even patriottisch als de Atheners?’.
sober en informatief vide tour door de stad, ga naar: http://www.dezeen.com/2013/10/04/movie-colin-seah-ministry-of-design-singapore-mass-market-boutique/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten